Γιανγκτσέ ή Γιανγκτσέ Κιανγκ

Ποταμός (5.552 χλμ.) της Κίνας, ο μεγαλύτερος της Ασίας και τέταρτος στον κόσμο μετά τον Νείλο, τον Μισισιπή-Μιζούρι και τον Αμαζόνιο-Ουκαγιάλι. Έχει λεκάνη απορροής 2.000.000 τ. χλμ. και αποτελεί μεγάλη συγκοινωνιακή αρτηρία μεταξύ της παράκτιας λωρίδας και των ορεινών και λοφωδών περιοχών του εσωτερικού. Ο Γ. (κατά λέξη ποταμός του βασιλείου του Γιανγκ) πηγάζει σε ύψος 4.600 μ. στο βορειοανατολικό τμήμα του υψιπέδου του Θιβέτ, από την ορεινή αλυσίδα Τανγκλχά· σχηματίζεται από τη συμβολή δύο άλλων, του Ουλάν Μουρέν και του Μουρούι Ούσου και στην αρχή κατεβαίνει προς τα ΒΑ έως τη συμβολή του Τσουμάρ. Από εκεί χάνει τη θιβετιανή του ονομασία Ντρε Τσου και παίρνει την κινεζική Κινσά Κιανγκ (και στην εθνική γλώσσα Τζινσά Τσιανγκ, δηλαδή ποταμός των χρυσών άμμων), που τη διατηρεί κατά μεγάλο μέρος του άνω ρου του. Πλησιάζοντας τον μεσημβρινό των 95° Α, στρέφεται προς τα ΝΑ μεταξύ των ορέων Μπαγιάν Καρά Σαν και Νινγκ Τινγκ Σαν, συνεχίζοντας προς τα Ν, ώσπου φτάνει σε μία κοιλάδα που περιβάλλεται από βουνά. Όταν φτάνει στο Γιουνάν, η πορεία του παρεμποδίζεται από το τεράστιο αυτό οροπέδιο, το οποίο όμως αποφεύγει μέσα από διάφορα στενά, μέχρις ότου, αλλάζοντας κατεύθυνση, κατέρχεται, αφού δεχτεί τα νερά του Γιαλούνγκ, στη μεγάλη λεκάνη του Σετσουάν, την οποία διασχίζει από ΝΔ προς ΒΑ. Στο τμήμα αυτό διαρρέει την πόλη Ιπίν, όπου δέχεται τα νερά των ποταμών Μιν, Λουχσιέν, Τσουνγκ Κινγκ, Το, Κιαλίνγκ και Ουανχσιέν, και έπειτα στρέφεται προς Α. Στο σημείο αυτό παύει να είναι πλωτός (πλωτός είναι από την πόλη Ιπίν) και μεταξύ Φενγκιέν και Ιτσάνγκ ο ποταμός, που φέρει το όνομα Τσ’ ανγκ Τσιανγκ (Μακρύς ποταμός), περνά το υψίπεδο του Σετσουάν με μία σειρά θεαματικών καταρρακτών, που κάνουν αδύνατη τη ναυσιπλοΐα, αλλά επιτρέπουν την εκμετάλλευσή τους για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας. Στην Ιτσάνγκ ξαναγίνεται πλωτός και για μεγάλα πλοία, μέχρι τις εκβολές του στην Ανατολική Κινεζική θάλασσα, σε μήκος 1.600 χλμ. Προχωρεί έτσι προς Α διασχίζοντας τα νότια τμήματα των επαρχιών Χουπέ, Ανχουέι και Κιανγκσού και κατά ένα μέρος τα σύνορα της Χουνάν και της Κιανγκσί. Κατά την πορεία του περνά από τις πόλεις Σα-σί, Βουχάν, Κουανγκσίν, Κιουκιάνγκ, Ανκίνγκ, Βουχού, Νανκίν Τσινκιάνγκ και Νατούνγκ, η οποία βρίσκεται στη βόρεια όχθη του ποταμόκολπού του, που διαιρείται σε δύο βραχίονες από το νησί Τσουνγκμίνγκ. Στο τμήμα αυτό του ρου του δέχεται τον Χαν (στη Βουχάν), τον τελευταίο από τους μεγάλους αριστερούς παραποτάμους του. Από τους δεξιούς παραποτάμους του μεγαλύτεροι είναι ο Κιέν (ή Βου), ο Γιουάνκαϊ Σιανγκ (μέσω της λίμνης Τουνγκτίνγκ) και ο Καν, που τροφοδοτεί τη λίμνη Πογιανγκού. Η Ντονγκ-Τινγκού και η Πογιανγκού είναι δύο λιμναίες λεκάνες που συγκεντρώνουν τα νερά του ποταμού κατά τις περιόδους των μεγάλων πλημμύρων, δηλαδή από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο. Ο όγκος του νερού που μεταφέρεται από τον Γ. φτάνει τα 22.000 κ.μ. το δευτερόλεπτο, από τα οποία τα 6.000 είναι λάσπη. Χάρη σε μεγάλα έργα κατά μήκος του ποταμού αρδεύονται οι γύρω περιοχές. Ο Γιανγκτσέ Κιανγκ στην πόλη Νανκίν. Ο ποταμός αυτός είναι πλωτός σε μεγάλο τμήμα του και αποτελεί σπουδαία συγκοινωνιακή αρτηρία μεταξύ της παράκτιας λωρίδας και των ορεινών ζωνών του εσωτερικού της Κίνας (φωτ. Carruba).